Biogram

Gabriela Gacek – doktor nauk o sztuce w zakresie muzykologii. Jest absolwentką Wydziału Instrumentalnego Akademii Muzycznej we Wrocławiu (fortepian) oraz muzykologii na Uniwersytecie Wrocławskim. W 2019 roku obroniła w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie pracę doktorską pt. Tradycje muzyczne górali kliszczackich. Dysertacja została nagrodzona w dwóch konkursach: „Korzenie i Skrzydła” na najlepszą pracę magisterską i doktorską na temat kultury i dziedzictwa obszarów wiejskich w Polsce, organizowanym przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi pod patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministra Edukacji i Nauki, Polskiego Komitetu ds. UNESCO, Narodowego Centrum Kultury oraz Polskiego Radia oraz w XIII edycji konkursu na prace dotyczące polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich „Polska wieś – dziedzictwo i przyszłość” organizowanym przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Gabriela Gacek jest dwukrotną stypendystką Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, członkinią International Council for Traditions of Music and Dance oraz Stowarzyszenia Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne. Brała udział w badaniach folkloru muzycznego brazylijskiej Polonii, a także uczestniczyła w pracach zespołu merytorycznego opracowującego tom Podlasie i Kurpie w serii Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały, wydawanej przez Instytut Sztuki PAN w Warszawie. Dwukrotnie otrzymała grant badawczy w programie Instytutu Muzyki i Tańca Muzyczne Białe Plamy, a w latach 2018–2019 brała udział w projekcie Małopolskiego Centrum Kultury Sokół pt. Małopolska źródłem tradycji (Nowa Akcja Zbierania Folkloru). W kręgu jej zainteresowań badawczych znajdują się zagadnienia związane zarówno z muzyką tradycyjną Polski (Dolnego Śląska, Opolszczyzny, Beskidu i Podhala), jak i mniej znaną twórczością fortepianową.

Wykaz publikacji

Monografie autorskie

• Tradycje muzyczne górali kliszczackich, publikacja zrealizowana w ramach programu Instytutu Muzyki i Tańca „Muzyczne białe plamy” (III edycja), Wrocław 2014, https://imit.org.pl/uploads/materials/files/Gacek%20Gabriela%20-%20Praca%20badawcza%20III%20edycja.pdf.

Redakcja monografii wieloautorskich

• Gabriela Gacek, Mariusz Pucia (red. nauk.), Od neolitu do soundscape’u. Z badań młodych muzykologów, ISBN 978-83-7395-901-1, e-ISBN 978-83-7395-973-6, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2022.

Artykuły w pracach zbiorowych

• Józef Majchrzak – zapomniany badacz muzyki ludowej Dolnego Śląska, [w:] Muzyczne oblicza Śląska. Materiały z konferencji Wrocław 19.06.2008, red. Agnieszka Drożdżewska i Grzegorz Joachimiak, Wydawnictwo Muzyczne Polihymnia, Wrocław-Lublin 2008, s. 115-122.
• Folklor muzyczny Dolnego Śląska jako inspiracja w twórczych działaniach artystycznych zespołów muzycznych, w: «Mom jo skarb...» Dolnośląskie tradycje w procesie przemian, red. Elżbieta Berendt i Henryk Dumin, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2009, s. 151-170. [współautor: dr Grzegorz Dąbrowski].
• Leopolda Godowskiego dialog z ideową spuścizną muzycznego romantyzmu. [w:] Oblicza romantyczności w muzyce polskiej od Chopina do czasów współczesnych. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej, red. Dorota Kanafa i Krzysztof Stefański, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu, Wrocław 2010, s. 47-66.
• Powrót do góralskich korzeni wśród potomków powojennych góralskich osadników na Dolnym Śląsku. Zespół «Janicki» z Czarnego Boru, w: Przekaz tradycji ludowej we współczesnej kulturze, red. Bożena Lewandowska i Stanisława Trebunia-Staszel, Biuro Promocji Zakopanego, Zakopane 2011, s. 63-77.
• Górale Podhalańscy w Sudetach i ich muzyka, w: Szlakiem karpackich tradycji ludowych, red. Bożena Lewandowska, Musica Iagellonica, Kraków 2012, s. 69-91.
• Folklor pasterski pod Babią Górą, w: Kultura pasterska w rejonie Babiej Góry, red. Urszula Janicka-Krzywda, Babiogórskie Centrum Kultury, Urząd Gminy w Zawoi, Kraków-Zawoja 2013, s. 55-68.
• Nieznane nagrania muzyki przedwojennych polskich mieszkańców Galicji Wschodniej ze zbiorów archiwum Polskiego Radia we Wrocławiu, w: Etnomuzykologia na przełomie tysiącleci: historia, teoria, metodologia/Eтнoмyзикoлoгiя нa злaмi тиcячoлiть: icтopiя, тeopiя, мeтoдoлoгiя, red. Zbigniew Jerzy Przerembski, w serii: Musicologia Wratislaviensia, nr 12, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2015, s. 63-71.
• Muzyczne zakorzenianie się na obcej ziemi. Przemiany w repertuarze tradycyjnym dolnośląskich osadników w latach pięćdziesiątych XX wieku, w: Tradycje śląskiej kultury muzycznej, tom XIII, red. Andrzej Wolański i zespół, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu, Wrocław 2015, s. 217-230.
• Folklor muzyczny, w: Kultura ludowa Górali Kliszczackich, red. Katarzyna Ceklarz i Justyna Masłowiec, w serii: Biblioteka Górska Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, tom 26, Wydawnictwo Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, Kraków 2015, s. 437-476.
• Folklor muzyczny Górali Babiogórskich w badawczej i popularyzatorskiej działalności Franciszka Gazdy, w: Górale Babiogórscy w badaniach XX-wiecznych naukowców, red. Katarzyna Słabosz-Palacz, Babiogórskie Centrum Kultury, Urząd Gminy w Zawoi, Kraków-Zawoja 2019, s. 43-56.
• Pieśni z rękopisu dr. Franciszka Muchy okiem muzykologa, w: Melodie ludowe od Ostrowa, red. Sylwia Kucharska, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej, Kalisz 2019, s. 13-20. [artykuł dostępny również pod linkiem: https://issuu.com/mozkk/docs/melodie_www].
• Muzyka tradycyjna Dolnego Śląska lat 50. XX w. w nagraniach Józefa Majchrzaka, w: Polska muzyka tradycyjna – dziedzictwo fonograficzne. Stan aktualny – zachowanie – udostępnianie, t. II, studia pod red. Jacka Piotra Jackowskiego, Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte, Warszawa 2019, s. 14-49. [artykuł dostępny również pod linkiem: https://etnofon.pl/wp-content/uploads/2020/12/Polska-muzyka-tradycyjna-%E2%80%93-dziedzictwo-fonograficzne.-Stan-aktualny-%E2%80%93-zachowanie-%E2%80%93-udostepnianie-tom-2.pdf#page=14].
• Naukowe spotkanie młodych muzykologów w stolicy polskiej piosenki, w: Od neolitu do soundscape’u. Z badań młodych muzykologów, red. Gabriela Gacek i Mariusz Pucia, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2022, s. 7-10.
• Nieznane źródła do badań nad repertuarem muzycznym i działalnością przewodników kalwaryjskich z górskich okolic Kalwarii Zebrzydowskiej, w: Pieśń i piosenka religijna w ujęciu lingwistycznym, teologicznym i artystycznym, red. Magdalena Jankosz i Wiesław Przyczyna, Teolingwistyka 18, Wydawnictwo Biblos, Tarnów 2022, s. 105-134.
• Kliszczacka muzyka. O współczesnej sprawczości dawnych ludoznawczych etykiet, w: Kliszczacy. Gwara i kultura, red. Maciej Rak i Monika Brytan-Ciepielak, Księgarnia Akademicka, Kraków 2022, s. 147-165. [artykuł dostępny także pod linkiem: https://books.akademicka.pl/publishing/catalog/view/402/1251/1546].

Artykuły w czasopismach

• Nieznane zapisy fonograficzne muzyki ludowej autochtonicznej ludności polskiej na Dolnym Śląsku, „Muzyka”, 2009, nr 2 (213), s. 103-121.
• Muzyka przesiedleńców z Kresów Wschodnich w audycjach radiowych Józefa Majchrzaka, „Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ”, 2009, nr 5 (7/2009), s. 21-31. [artykuł w czasopiśmie elektronicznym, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Kwartalnik_Mlodych_Muzykologow_UJ/Kwartalnik_Mlodych_Muzykologow_UJ-r2009-t-n5/Kwartalnik_Mlodych_Muzykologow_UJ-r2009-t-n5-s21-31/Kwartalnik_Mlodych_Muzykologow_UJ-r2009-t-n5-s21-31.pdf].
• Jarosław Janik – animator kultury podhalańskiej w gminie Czarny Bór (woj. dolnośląskie), „Twórczość Ludowa”, 2011, nr 1-4, s. 57-60.
• Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi a muzyka polskich emigrantów w południowej Brazylii, „Liturgia Sacra”, 2014, nr 1 (43), s. 159-169.
• Radiowe audycje Józefa Majchrzaka jako dokument folkloru muzycznego terenów Śląska, „Rocznik Muzeum Ziemi Kępińskiej im. T. P. Potworowskiego”, 2015, nr 1, s. 75-124. [artykuł dostępny także pod linkiem: https://issuu.com/muzeumkepno/docs/pierwszy_rocznik_muzuem_ziemi_k__pi].
• Znaczenie folkloru muzycznego w budowaniu współczesnej tożsamości regionalnej górali kliszczackich, „Etnomuzykologia Polska” nr 1, Warszawa 2016, s. 83-90. [publikacja elektroniczna w periodyku Stowarzyszenia Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne przy Instytucie Muzykologii UW: http://www.etno.imuz.uw.edu.pl/wp-content/uploads/7-Gabriela-Gacek.pdf].
• Przebojowa tradycja. Rzecz o kreowaniu i promocji ludowych tradycji muzycznych na Dolnym Śląsku, „Etnomuzykologia Polska” nr 2, Warszawa 2017, s. 75-84. [publikacja elektroniczna w periodyku Stowarzyszenia Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne przy Instytucie Muzykologii UW: http://www.etno.imuz.uw.edu.pl/wp-content/uploads/7-Gacek.pdf].
• Ekspansja tradycyjnej muzyki podhalańskiej na północ, „Rocznik Podhalański” 2019, t. XIV, s. 170-191.
• Pomiędzy starą a nową ojczyzną – muzyczna aktywność cymbalistów na Dolnym Śląsku w latach 50. XX wieku, „Roczniki Humanistyczne”, 2022, tom LXX, zeszyt 12, s. 173-189. [artykuł dostępny także pod linkiem: https://ojs.tnkul.pl/index.php/rh/article/view/17365/16744].

Teksty popularnonaukowe

• Folk - folklor, gdzie jest moje miejsce?, „Gadki z chatki”, 2007, nr 3 (70), s. 5.
• Przeciw wypędzeniom z kultury, „Gadki z chatki”, 2007, nr 3 (70), s. 12-13.
• Święto folkloru na Dolnym Śląsku, „Gadki z chatki”, 2007, nr 3 (70), s. 13-14.
• Święto górali świata, „Gadki z chatki”, 2007, nr 6 (73), s. 10-12.
• Sprzedana muzyka, „Odra”, 2008, nr 3 (555), s. 139-140.
• „Muzyka była taka, że oj!”. Recenzja książki Andrzeja Bieńkowskiego 1000 kilometrów muzyki, „Krytyka Muzyczna”, 2010, nr 2. [współautor: dr Grzegorz Dąbrowski; http://demusica.edu.pl/wp-content/uploads/2019/07/krytyka_2_dabrowski.pdf].
• Recenzja płyty CD Etnofonie Kurpiowskie. Tribute to Szymanowski and Skierkowski, „Meakultura”, 2012, opublikowano 19.04.2012, http://meakultura.pl/recenzje/etnofonie-kurpiowskie-tribute-to-szymanowski-and-skierkowski-123.
• Przedmowa do książki A. Oskwarek, Muzyka ludowa w Trzebuni. Śpiewnik, Trzebunia-Pcim 2018.
• Laureaci i kandydaci w małym dworku, „Ruch Muzyczny”, 2021, nr 18, s. 16-17.
• Bravi maestri, „Ruch Muzyczny”, 2021, nr 21, s. 20.
• Wieczór kontrastów, „Ruch Muzyczny”, 2022, nr 3, s. 19.
• Tradycje muzyczne pogranicza nizin i Beskidu. Górale Kliszczaccy, „Kultura Wsi” 2023, nr 21 (2), s. 92-99. [artykuł dostępny także pod linkiem: https://nikidw.edu.pl/wp-content/uploads/2023/08/e-Kultura-Wsi-02-2023.pdf].